Frente Revolucionária de Timor Leste Independente

DIRECÇÃO FAFC

Coordenador – Geral

Eng. Samuel Freitas

Vice CoordenadorGeral

Alexnadre Pinto

Contactos:

Samuel Freitas (00351-913892252)

e-mail : faf-coimbra@hotmail.com

Residência Universitária de Santiago, bl. 4, 3810-193, Aveiro, Portugal.


terça-feira, 3 de março de 2009


Dili, 02 Março 2009
Deklarasaun Politika
Bankada Parlamentar FRETILIN
Uma Fukun Parlamentu Nasional RDTL nian
Husu Sunpensaun ba Nomeasaun Sr Longuinhos Monteiro Nudar KomandanteJeral PNTL no Prokurador Jeral Republika.

Sr Presidente do Parlamento Nasional,
Senhores Distintos Deputados,

Liu husi Deklarasaun Politika Bankada Parlamentar FRETILIN nian, ami hakarak bolu atensaun ita nain tomak iha uma fukun Parlamento Nasional kona ba nomesaun Sr. Longuinhos Monteiro nudar Komandante Jeral Polisia Nasional Timor-Leste nian.

Liu ona fulan rua desde aprovasaun Orsamento Jeral Estado 2009, ita rona dala barak liu husi jornal no media Timor-Leste nian, Senhores AMP nian, deskuti ho malirin no manas kona ba se los mak atu sai Vice-Primeiro Ministro, Secretario de Estado ka Vice- Ministro, ka Komandante Jeral PNTL, no se los mak sai hanesan Prokurador Jeral da Republika.

Ami preukupa no hare katak edukasaun sivika nebe mak halao da-dauk ba povo Timor-Leste, hanesan edukasaun sivika, hadau malu ka fahe kadeira ba malu entre amigos. At liu tan Estado de direito mak ulun bot balun AMP nian hanorin dadauk ba povo Timor-Leste, hanorin ho liafuan balun hateten ba povo dehan’ hau se hakat lei ba dala ikus ho nomea Sr Longuinhos Monteiro hanesan Komandante Jeral Polisia Nasional Timor-Leste nian.

Sr Xanana Gusmão liu ona tinan ida kaer knar nudar Primeiro-Ministro de faktu ba rai ida ne’e, no liu tinan ida laran nudar Ministro da Defesa e Seguransa la konsege fihir kuadros polisia nasional ida atu kaer knar nudar Komandante Jeral PNTL nian.

Ikus mai, ita hotu rona katak Primeiro-Ministro de Faktu ne’e hato’o nia hakarak atu nomea Prokurador Jeral da Republika Sr Longuinhos Monteiro nudar Komandante Jeral PNTL nian.

Bankada FRETILIN preukupa ho nomeasaun Sr Longuinhos Monteiro, nebe laos mai ho esperiensia funsaun karreira Polisia Nasional Timor-Leste nian, bele taka dalan ba kuadros PNTL, nebe sira balun hakas na aumenta sira nia kuinesimento hodi loron ruma sai Komandante Jeral PNTL. Nomeasaun ida ne’e hatudu momos katak “fiar Guverno AMP nian ladun iha ba kuadros PNTL nian” no tenta atu politija instituisaun PNTL ho nomea ema sivil ho prosessu nomeasaun politika atu sai nudar Komandante Jeral ba 3000 polisia nasional iha Timor-Leste tomak. Se Sr Longuinhos Monteiro nudar Prokurador Jeral da Republika la konsege maneja Prokuradores 13 iha Ministério Publika desde tinan hirak liu ba hodi defende estado de direito povo Timor-Leste, oinsa ita bele fiar katak nia se iha kapasidade atu maneja 3000 polisia nasional Timor-Leste nian nudar Komandante Jeral PNTL?

Senhor Presidente Parlamento Nasional,
Senhores Deputados,

Sr Longuinhos Monteiro ema Timor nebe mak kaer knar nudar Prokurador Jeral da Republika desde Primeiro Guvernu Konstitusional. Iha nia serbisu nudar Prokurador Jeral da Republika kazus barak mak to’o ohin loron sai kazus pendentes. Dalabarak ita akompanha nia serbisu hanesan halo deit kampanha politika liu husi deklarasaun nebe mak hasai iha media Timor-Leste nian.Serbisu investigasaun barak sai pendentes no arquivado tan dala barak ita rona deit Sr Longuinhos Monteiro promove an ho halo deklarasaun politika iha media Timor Leste nian duke halao nia knar nudar Prokurador Jeral da Republika hodi defende Estado de Direito povo Timor- Leste nian.

Molok Eis Major Alfredo Reinado sai matebian, Sr Longuinhos Monteiro lahalo investigasaun ba kazu matebian nian, nebe husik hela Kuartel Polisia Militar iha fulan Maio 2006 nia laran, maibe Sr Longunhos Monteiro sai fali servente politik nain Timor-Leste nian, inklui Presidente Republika José Ramos Horta no aktual Primeiro Ministro de Faktu Xanana Gusmão hodi negosia justisa ho Eis Major Alfredo Reinado.

Investigasaun ba kazu matebian Eis Major Alfredo ho nia Grupo inklui kazu alegasaun ba Eis Tenente Gastão Salsina halo assaltu hasoru Primeiro Ministro de Faktu iha Balibar mos lao neneik, lahatudu serteza no nia investigasaun sedauk to’o nia rohan husi Prokurador Jeral Republika sr. Longuinhos Monteiro.

Ami hakarak husu lolos, se nomeasaun ida ne’e hanesan politika selu tusan ba Sr Longuinhos Monteiro husi politik nain AMP nian ho Presidente Republika tamba Sr Longuinhos Monteiro konsege serbi sira, halao negosia justisa ho Eis Major Alfredo Reinado? Ka hasai nia husi Prokurador Jeral atu fasilita kazu Eis Major Alfreido Reinado nian sai arquivado?

Sr Presidente Parlamento Nasional
Senhores Deputados,

Reprejentante Uma Fukun Parlamento Nasional nian tenke preukupa no preukupa liu tan ho nomeasaun Sr Longuinhos Monteiro nian nudar Komandante Jeral PNTL nian, tan kazu alegasaun defamasaun hosoru Sr Longuinhos Monteiro husi Sr Fransisco Akoeleong iha Tribunal.

Iha fulan Janeiro liu ba Sr Longuinhos Monteiro lakonsege prosege kazu defamasaun dala uluk iha tribunal distrito Díli ba alegasaun defamasaun nebe mak Sr Fransisco Akoeleong halo hasoru nia iha tinan hirak liu ba.

Maske Sr. Longuinhos Monteiro karik se halo rakursu ba kazu nee, maibe se kazu defamasaun husi Sr Fransisco Akoeleong hasoru sr Longuinhos Monteiro nebe nia resultadu Tribunal hateten katak Sr Fransisco Akoeleong lahalo defamasaun hasoru nia, to’o ohin loron substansia defamasaun ne’e los kalae ita lahatene tan tribunal rasik sedauk halo investigasaun ba substansia defamasaun nee. Nune’e ita balun belekontinua halo interprestasaun katak iha indikasaun forte hatudu katak karik Sr Longuinhos Monteiro halo abuzu de poder ho halakon kliente justisa nia osan bele los duni no karik los duni.

Bankada FRETILIN lakoi halo interpretasaun politika naruk ba kazu justisa nebe Sr Longuinhos Monteiro nudar Prokurador Jeral Republika halo dadauk iha Tribunal hasoru sidadaun ruma hanesan Sr Fransisco Akoeleong no nia advogados sira.

Bankada FRETILIN hakarak hateten katak prosesu justisa dala uluk nebe Sr Longuinhos Monteiro lakon iha tribunal distrito Díli hasoru Sr Fransisco Akoeleong nia resultado hatudu katak prosessu ne’e rasik sedauk hotu to’o nia rohan. Se Tribunal Distrito Díli hateten katak Sr Fransisco Akoeleong lahalo defamasaun ba Sr Prokurador Jeral Republika entaun saída mak nia alega katak Sr Longuinhos Monteiro fahe nia osansira karik los duni, no presija duni prosessu tuir tan hodi konfirma katak Sr Longuinhos Monteiro nudar Prokurador Jeral Republika la foti ka halo lakon osan husi sidadaun ida hanesan Sr. Fransisco Akoeleong.

Ikus liu Bankada FRETILIN hakarak hateten katak prosesu desenvolvimento Estado de Direito ba rai ida ne’e, tengke halo kredibilidade no dignidade.Ho nune’e Bankada FRETILIN husu suspensaun ba nomeasaun Sr Longuinhos Monteiro hanesan Komandante Jeral PNTL nian to’o prossesu sivil no kriminal ba kazu defamasaun husi Sr. Fransisco Akoeleong hasoru Senhor Longuinhos Monteiro, hakotu lolos iha Tribunal.

Bankada FRETILIN mos husu ba Sr Longuinhos Monteiro atu suspenda an husi nia kargo nudar Prokurador Jeral Republika hodi hases nia an halo interferensia politika ba kazu nebe mak nia an rasik lori tribunal hasoru sidadaun ida hanesan Sr. Fransisco Akoeleong.

Obrigado wain.

Arsenio Bano, Deputadu Bankada FRETILIN nian.